آهنگ کردی
آهنگ و موسیقی کردی موسیقی است که ریشه در فرهنگ کردی دارد و به زبان کردی اجرا می شود. بخشی از تاریخ موسیقی ایران را موسیقی نواحی و قومی تشکیل می‌دهد. موسیقی نواحی هر منطقه بیانگر فرهنگ و آداب و رسوم آن منطقه است. این موسیقی از دو قسمت کلاسیک و مدرن تشکیل شدهاست که هر کدام انواع و شاخه‌های مخصوص به خود را دارند. موسیقی کردی شیوه های مختلفی مثل بند کردی، بیت، سیاه چمانه، هوره، حیران ، لاووک و چمری دارد. موسیقی کردی یکی از معدود موسیقی‌های ایرانی است که در آن بداهه خوانی و بداهه نوازی رایج است. بداهه‌خوانی یکی از سبک‌های بسیار سنگین در موسیقی کردی است و لازم است هنرمند برای بداهه خوانی در سایر سبک‌ها نیز تبحر کافی داشته باشد. هنرمندان بداهه خوان باید سال‌ها در این زمینه فعالیت کنند و تنها با آشنایی کامل در سایر سبک‌های موسیقی کردی می‌توان بداهه خوانی را انجام داد و علاوه بر آشنایی بر وزن و ریتم موسیقی، از لحاظ درونی نیز استعداد آوازخوانی را داشته باشد تا بتواند در این سبک موفقیت لازم را کسب کند. معروف‌ترین ترانه‌سرا در این زمینه، اسماعیل سردشتی معروف به «پادشاه بند کردی» می‌باشد.
تاریخچه موسیقی کردی
موسیقی کردی ریشه در قرن های گذشته ایران داشته و قدمتی به درازای تاریخ کهن ایران را داراست ، حتی کارشناسان موسیقی جهان اذعان داشته اند محلی را که امروز کردستان شناخته میشود، قدیمی‌ترین مهد موسیقی جهان است ، زیرا در دوران هخامنشیان سرودها و ترانه‌هائی به نام ( هوره ) در جنگ‌ها و جشن‌ها در ایران اجرا می‌شده است که خود ریشه در غنا و ریشه عمیق موسیقی کردی در تاریخ کهن ایران دارد. قوم های کرد به عنوان یکی از قدیمی‌ترین اقوام آریایی به علت بهره بردن از فرهنگ غنی ایرانی دارای اصیل‌ترین موسیقی و ملودی‌های جاودان و بزرگ می باشند.
موسیقی کردی در میان مردم کردستان دارای یک پیوند ناگسستنی با زندگی روزمره مردم است، بسیاری از صاحب نظران کرد معتقدند: موسیقی کردی یکی از اصیل‌ترین موسیقی‌های ایرانی است که با گذشت قرن‌ها ویژگی‌های خود را در فولکلور عامه کرد زبان‌های ایرانی حفظ کرده است. پیدایش موسیقی کردی مثل اکثر قومها و ملت‌های دیگر از افسانه‌های کردی شروع شد که در این قسمت، افسانه‌ها در قالب ترانه‌های کردی گفته می‌شوند. این ترانه‌ها در فرهنگ کردی به ترانه‌های دیوانی تقسیم می‌شوند و بیشتر محتوای آنها همان افسانه‌های کردی است، که شکل حماسی دارند.
اولین طلوع هنر کردی از بار ادبی و هنر موسیقی حماسه‌های کردی بودند. مشهورترین کسی که به این نوع موسیقی پرداخت کاویس آغا بود که ترانه‌های وی همان حماسه‌هایی هستند که از گذشتگان بر جای مانده است. در آیین‌های مولودی پیامبر، کردها یک نوع ویژه از موسیقی را اجرا می‌کنند که به آن مولودی می‌گویند. البته مولودی‌خوانی در بیشتر جوامع مسلمان رواج دارد. اولین مولودنامه در وصف و ستایش محمد را ملاباتدی صوفی و عارف مشهور نوشت که بعدها مرسوم شد که در زمان عید مولود از سروده‌های وی در مولودی خوانی استفاده کنند.
سازهای پرکاربرد در موسیقی کردی
سازهای رایج و اصیلی که در موسیقی کردی استفاده می شوند شامل سازهای کوبه ای(مثل دف، دهل، دایره، دوطبله و تاس)، سازهای بادی (مثل شمشال، نی دوزله، سورنا و نرمه نای یا بالابان) و سازهای زهی (مثل تنبور، تار و کمانچه) می باشد. اصیل ترین سازهای استفاده شده در موسیقی کردی سرنا و دهل هستند و بعداً سازهایی که وارد این نوع موسیقی شده اند مانند دف و تنبور دارای اهمیت ویژه ای شده اند. تنبور سازی است که دستهای بلند و کاسه‌ای گلابی شکل دارد و از چوب درخت توت ساخته میشود. کاسه آن به دو صورت یک تکه ای (کاسه‌ای) که از قدیم مرسوم بوده و چند تکه‌ای (ترکه‌ای یا چمنی) است که به تقلید از کاسه سه تار در دهه‌های اخیر ساخته شدهاست. دَف نیز یکی از سازهای کوبه‌ای در موسیقی ایرانی است که شامل حلقه‌ای چوبی است که پوسته نازکی بر روی آن کشیده‌اند و با ضربه‌های انگشت آن را می‌نوازند. این ساز از سازهای ضربه ای ایرانی است و شبیه به دایره ولی بزرگ‌تر از آن و با صدای بم‌تر می باشد.
انواع آهنگ کردی
به طور کلی، آهنگ های کردی به دو دسته موسیقی بدون ساز و موسیقی با ساز تقسیم می شود. در موسیقی موسیقی بدون ساز در آهنگ‌های کردی، تنها از شعر و کلام استفاده میشود که به صورت مرثیه خوانی اجرا شده و اکثر موضوعات آن، پیرامون مسائل آن دوره است، اما سبک موسیقی با ساز گسترده است و دسته بندی بیشتری نسبت به نوع قبلی دارد که شامل انواع موسیقی بیت، سیاه چمانه، هوره، حیران، لاووک و گورانی می‌باشد. در بین انواع موسیقی‌ها با ساز کردی، سبک بیت که به بالوره نیز معروف است، از مهم‌ترین سبک های آهنگ کردی به شمار می‌آید که بیشتر پیرامون موضوعاتی مانند جنگ، حماسه، ستایش پروردگار و پیامبر سروده میشود. پس از سبک بیت، سبک سیاه چمانه، یکی دیگر از انواع آهنگ‌های کردی معروف است که در قالب 2 مصرعی و ده هجایی سروده میشود. علاوه بر این موسیقی ها سبک مدرنی از موسیقی کردی هم وجود دارد که می توانید در سایت گلسارموزیک به دانلود آهنگ کردی در شیوه ها و سبک های مختلف بپردازید.
خوانندگان معروف آهنگ های کردی
امروزه آهنگ های کردی جایگاه ویژه ای در آهنگ های ایران و جهان دارد و طرفداران خاص و ویژه خود را دارند. برای شناخت بهتر آهنگ کردی بهتر است با شناخت خوانندگان معروف در این سبک و گوش سپردن به آهنگ آنان دید وسیع تری نسبت به این سبک پیدا کنیم.
1. سید علی اصغر کردستانی
از خوانندگان معروف در این سبک سید علی اصغر کردستانی می باشد.سید علی اصغر کردستانی را می‌توان از برترین خوانندگان کرد در ایران دانست که از افتخارات این قوم بزرگ بوده و لحن و صدای بسیار دلنشینی دارد.
2. محسن لرستانی
از دیگر خوانندگان کرد محسن لرستانی است. وی به عنوان یکی از خوانندگان پاپ کرد شناخته میشود که از آهنگ‌های وی می‌توان به زندونی، بی‌کس، بی‌وفایی و قصه بابا اشاره نمود.عباس کمندی نیز یکی از سرایندگان خوش صدا در کردستان است که علاوه بر خوانندگی، در نویسندگی نیز مهارت دارد و معروف‌ترین آهنگ‌های وی را می‌توان به هوهو کاله بی و گولی زرد معرفی نمود.
3. مسلم شیرازی
مسلم شیرازی یکی دیگر از بهترین سرایندگان آهنگ کردی شاد است که اکثر آهنگ‌های وی نشاط آور است و ریتم شادی دارد که می توان با جست و جوی دانلود آهنگ کردی در سایت گلسارموزیک آن ها را دانلود کرد. این خواننده، سراینده آهنگ کردی برای رقص، عروسی‌ها، مجالس و جشن ها می‌باشد که آلبوم‌های متنوعی را ارائه کرده است.
علاوه بر این از دیگر خوانندگان معروف کرد عثمان هورامی، نوید زردی، رسول پور، سجاد شاهمرادی و فرشاد نیک رفتار را می‌توان نام برد.
انواع سبک های آهنگ کردی
آهنگ کردی سبک های متفاوتی دارد.امروزه در دانلود آهنگ کردی به سبک های متفاوتی از قبیل آهنگ های شاد کردی، آهنگ های غمگین کردی و موسیقی سنتی کردی فولکلور برمیخورید. از خوانندگان آهنگ کردی که بیشتر به سبک شاد کار می کنند می توان سجاد شاهمرادی، فرشاد امینی، ناصر رزازی، حمید حمیدی مرجان و بوکانی و لرستانی را نام برد. جوانرودی، محسن شهبازی، میعاد نوری و مرتضی باب نیز از خوانندگان مشهور سبک غمگین کرد می باشند. ناصر رازی، سعید زرگوش و جمال محمودی نیز در سبک سنتی فولکور فعالیت دارند.
رقص آهنگ کردی
رقص کردی به مجموعه‌ای از رقص‌ها گفته میشود که بخشی از آیین‌های نمایشی کردها به‌شمار می رود. اکثر رقص‌های کردی به صورت گروهی و به شکل حلقه‌ای ناکامل اجرا میشود که از رقصندگان زن و مرد تشکیل شده که پنجه دستهای خود را به هم گره زده‌اند و از چپ به راست در حال حرکت هستند. اولین نفر سمت راست گروه که با دستمالی که در دست دارد وظیفه هدایت و هماهنگ‌کردن حرکت بقیه رقصندگان را به عهده دارد و سرعت و ریتم و شور رقصندگان بستگی به هدایت او دارد. اولین نفر سمت راست گروه را در زبان بومی سَرچُوپی‌کِش و آخرین نفر گروه را که در منتهی‌الیه سمت چپ حلقه قرار دارد و او نیز مسئولیت مشابهی دارد «بن چوپی» یا «گاوانی» می‌نامند.
